Groene scheuten met gitzwarte verhalen | De tijd

2021-11-22 14:29:33 By : Ms. Mavis Tang

Groente- en fruitgroep Greenyard bewijst dat er licht kan zijn aan het einde van een diepe donkere tunnel. Ook wie op zoek is naar turnaround-kandidaten kan bij Balta en Ontex terecht, al moeten ze zich nog bewijzen.

Paniek afgelopen dinsdagavond in de lokale Delhaize! Ik was stomverbaasd toen ik ontdekte dat de rekken die normaal uitpuilen met tientallen soorten sla, verse tomaten in alle vormen en kleuren of heerlijke radijsjes helemaal leeg waren. Er was niets. De rekken waren kaler dan wc-papier toen de pandemie uitbrak. En thuis barbecueën zonder verse groenten is als in een kroeg zitten zonder bier, zoals Bobbejaan Schoepen ooit zong.

'De vrachtwagen is niet gekomen, meneer,' zei een winkelbediende schouderophalend, die die dag misschien tientallen keren is aangesproken. Ik dacht meteen aan de mogelijke gevolgen voor het beursgenoteerde Brussel, een vervelende bijkomstigheid van mijn job bij De Tijd. Zijn de vrachtwagens van Greenyard, die bijna alle groenten en fruit aan Delhaize levert, niet uitgereden? Zou er brand zijn geweest? Later in de week hoorde ik dat een spontane staking in het distributiecentrum van Delhaize in Zellik de oorzaak was. Er was 24 uur lang geen vrachtwagen geladen of gelost. Een streepje door de rekening voor Ahold Delhaize, Greenyard en mijn barbecueplannen.

Elke wortel of komkommer telt voor Greenyard, want het bedrijf werkt met flinterdunne marges. Op een omzet van 4,4 miljard euro realiseerde Greenyard in het eind maart afgesloten boekjaar een nettowinst van 1,2 miljoen. Dat komt overeen met een marge van 0,027 procent. Er hoeft dus niet veel mis te gaan om verlies te lijden. Helaas is er de afgelopen jaren veel misgegaan. Een listeriabesmetting in een Hongaarse fabriek, slechte oogsten en felle concurrentie brachten het imperium dat champignonteler Hein Deprez in zwaar weer had opgebouwd. Verschillende activa werden gedwongen de deur uit te gaan.

De groente- en fruitkeizer Deprez, die geen familiefortuin had en met blauwe overalls in de paddenstoelengrond begon, bouwde zijn imperium op met risico's en schulden. Veel schulden. In 2019 was de schuldgraad gestegen tot 7,1 maal het brutobedrijfsresultaat (EBITDA). In 2017 wilde Deprez de Amerikaanse fruitgigant Dole kopen, bekend om zijn ananas en bananen. Banken als BNP Paribas Fortis stonden klaar om met nog eens 1 miljard euro aan leningen te komen. Gelukkig hield de nu 98-jarige Dole-eigenaar David Murdock, als een soort grommende Mister Burns uit 'The Simpsons', af omdat hij meer geld wilde. Murdock, die als oudste Amerikaanse CEO bewijst dat veel groente en fruit eten gezond is, heeft inmiddels een deel van Dole verkocht aan het Ierse Total Produce.

Gelukkig is Deprez een overlevende. Zijn rijk slaagde er meerdere keren in om de dreigende zeis van Magere Hein te ontwijken. In 2013 kreeg hij zelfs financiële hulp van voormalige Zuid-Afrikaanse kolenbazen en de ex-Petercam-bankier Marc Ooms. Laatstgenoemde zit nog steeds in de raad van bestuur van Greenyard. Marc Coucke is ook regisseur. In ruil voor een fikse kapitaalinjectie in maart van dit jaar verwierf de ondernemer-investeerder bijna 15 procent van het bedrijf. Al blijft de familiale impact groot. Naast Hein Deprez zitten zijn zus Veerle en zijn dochter Valentine aan de top van het bestuur.

Bij Greenyard zijn steeds meer groene scheuten te zien. De jaarcijfers waren beter dan verwacht. De omzet steeg met 9 procent, het brutobedrijfsresultaat zelfs met 17,6 procent. De schuldgraad is in één jaar tijd teruggebracht van 4,4 naar 2,9 keer de EBITDA. Dat is nog steeds hoog, maar niet langer problematisch. Hoewel Deprez in het verleden vaak problemen had met zijn managers, is duidelijk dat de tandem samenwerkt met co-CEO en herstructureringsspecialist Marc Zwaaneveld. Het dubbele spoor heeft het deze week wellicht makkelijker gemaakt om de Nederlandse paddenstoelentak af te zetten, want in die teelt liggen de roots van Deprez. De 17 miljoen euro die Greenyard incasseert, verlaagt de schuldgraad verder. Een minpunt in de cijfers waren de hoge 5,9 miljoen 'niet-recurrente kosten', een post die bij Greenyard lijkt terug te komen.

De heropleving van Greenyard is vooral te danken aan de verse groenten en fruit. Die tak groeide met dubbele cijfers. Niet alleen omdat we sinds corona meer verse producten eten, maar ook omdat Greenyard als hoofdleverancier een langdurige relatie opbouwt met meer warenhuizen. Onder meer Delhaize werd klant in het kielzog van zijn Nederlandse zus Albert Heijn. De conserven- en diepvriesdivisie, enkele jaren geleden eufemistisch omgedoopt van 'Bereid' naar 'Lang Vers', beperkte de groei tot 3 procent.

Sinds het dieptepunt in de zomer van 2019 is de prijs van Greenyard verviervoudigd. Bij turnarounds kan het herstel sterk zijn als de focus verschuift van balanszorgen naar (goedkope) waardering. Als we het vergelijken met Total Produce, dat binnenkort Dole gaat heten, is er nog marge. Het Ierse bedrijf is dit jaar al met 90 procent gestegen. Het behaalt een EBITDA-marge van 3 procent (tegenover 2,6 procent voor Greenyard) en een nettomarge van 1,4 procent (tegenover 0,03 procent voor Greenyard). Dit is niet erg genereus in de sector, maar de Ieren zijn iets winstgevender dan Greenyard. Schulden zijn vergelijkbaar in verhouding tot omzet. Als we aannemen dat Greenyard erin slaagt haar marges te verhogen tot het niveau van haar Ierse evenknie, dan is er ruimte voor 15 tot 30 procent prijspotentieel. Exclusief omzetgroei.

Bij Greenyard hoeven we niet meer te vrezen voor een kapitaalverhoging. Dat zou Deprez niet kunnen volgen, ook niet als hij zijn penthouse in Knokke zou verkopen, want zijn persoonlijke plantageholding staat nog in moeilijke papieren. Een hervatting van het dividend zou een extra katalysator kunnen zijn. Greenyard streeft naar een structurele schuldgraad van 2 en zit er niet ver naast.

Op naar een ander mogelijk ommekeerverhaal: Balta. Volgens goede bronnen wil de tapijtmaker af van Modulyss, de dochteronderneming die tapijttegels maakt. Er zou bijna een akkoord zijn geweest met de vloerengigant Mohawk, die nog interesse zou tonen. Als een overnemer 7 tot 8 keer de EBITDA van 2019 op tafel legt, kan Balta 35 tot 40 miljoen euro ophalen. Dat zou het bedrijf wat financiële ademruimte geven. Balta gaat gebukt onder een schuld van 293 miljoen euro of 4,1 keer de EBITDA. We hoorden in de wandelgangen van tapijtboeren dat Balta daardoor niet volledig kan investeren in de nieuwste generatie weefmachines, wat concurrenten wel kunnen. Het bedrijf is op de beurs slechts een zesde van zijn omzet waard. De cijfers verbeteren, maar Balta moet prioriteit geven aan het opschonen van de balans. Balta slaagde erin een grote obligatie-uitgifte te verlengen tot 2024, maar moet daarvoor 7,75 procent wurgrente ophoesten.

In een ander probleemgeval, Ontex, kijkt uit naar de dag van de belegger, maandag. Sommige beurshuizen verlaagden onlangs de winstverwachtingen voor de luiermaker vanwege de dure grondstoffen. Benieuwd of de nieuwe CEO Esther Berrozpe genoeg kan overtuigen om weer wat vertrouwen in Ontex te krijgen. De schuldgraad is met 3,9 keer de EBITDA te hoog, terwijl Ontex, in tegenstelling tot Greenyard en Balta, zijn omzet nog steeds ziet dalen.

Wie wil weten hoe mijn barbecue is verlopen: vlak voor sluitingstijd kon ik sla en tomaten ophalen bij Colruyt. Die ketting heeft ook alles nodig. Het marktaandeel van de Hallenaars is gedaald van 32,1 naar 31,3 procent, het laagste niveau in zes jaar. Als je bij Colruyt winkelt, moet je de groenten of fruit, die ik natuurlijk vergeten was, netjes meebrengen. Er zijn maar weinig kleine porties die je voorverpakt of bereid kunt vinden. Een op de drie Belgische huishoudens bestaat uit alleenstaanden, maar die maatschappelijke trend is bij Colruyt nog niet doorgedrongen. Toch een dikke merci aan de keten met de rode prijzen. Ze voegde wat groene scheuten toe aan de verbrande ribben.